Jak widzimy różaniec jako taki nie powstał w Kościele Katolickim, ale istniał dawno przed nim i jest własnością wielu narodów i religii. Miał on też różne formy: w Chinach były nim sznury z węzłami, podobną formę miały sznury bramińśkie. Różaniec indyjskich Siwitów miał formę sznurków z nanizanymi perełkami owocu aksza i składał się z 32, 64, 84,108 paciorków. Podobne różańce mieli i mają dotąd mnisi buddyjscy. Różańce te ułatwiały modlitwę, zwłaszcza gdy pewne formuły się często powtarzały.

Czytamy o pierwszych pustelnikach, że wyznaczali sobie do codziennego odmawiania 100 i więcej ojcze nasz - czy też innych pacierzy. Metodę doskonalono, posługując się sznurkami z węzłami, lub sznurkami z nanizanymi na nich pętelkami czy kawałkami drewna. Taki różaniec miał posiadać św. Pachomiusz i św. Benedykt z Nursji. Najdawnieszy z zachowanych różańców pochodzi dopiero z XIII wieku. Sznur przedstawia 158 nanizanych na nim paciorków.

Modlitwą najczęściej i najpowszechniej odmawianą była Modlitwa Pańska, której nas nauczył sam Jezus Chrystus; modlitwa z wszystkich modlitw najczcigodniejsza i Panu Bogu najmilsza.

Kiedy powstały zakony, kapłanów obowiązywała reguła do codziennego odmawiania 150 psalmów. Natomiast innych, czyli braci laików zakonnych zobowiązano do odmawiania 150 ojcze nasz. Dlatego tak ułożone modlitwy nazwano Psałterzem Braci. Tak było u benedyktynów jeszcze w wieku XIII.

Od XII wieku upowszechnia się w kościele zwyczaj odmawiania Pozdrowienia Anielskiego i do nich dodano słowa św. Elżbiety ... I błogosławiony owoc żywota Twojego. A jeszcze później imię Jezus. W wieku XVI uzupełniono słowami - Święta Maryjo Matko Boża módl się za nami grzesznymi, teraz i w godzinę śmierci naszej amen. (rok 1515) od średniowiecza pochodzi zwyczaj częstego odmawiania Pozdrowienia Anielskiego.

Różaniec w postaci wielokrotnego odmawiania Pozdrowienia Anielskiego upowszechniał św. Dominik.

Jednak różaniec w obecnej formie ustalił się dopiero w wieku XV dzięki Dominikaninowi błogosławionemu Alanusowi a la Roche.

W wieku XV ustalono ostatecznie 15 tajemnic i podzielono je na 5 tajemnic radosnych, pięć tajemnic bolesnych i pięć tajemnic chwalebnych. I tak było do roku 2002. Bulle papieskie począwszy od papieża Sykstusa IV wspominają o różańcu złożonym jedynie z 15 Ojcze Nasz i 150 Zdrowaś. Dopiero Pius V bullą z dnia 17 marca 1569 r. Po raz pierwszy zwraca uwagę, że rozważanie tajemnic z życia Pana Jezusa jest warunkiem koniecznym do otrzymania odpustów. Różaniec więc uzupełniono rozważaniem tajemnic.

Papież Jan Paweł II 16 października 2002 roku dodał część IV różańca św. Tajemnice Światła.

Mimo, że różaniec powstał przed chrześcijaństwem, tak naprawdę różaniec jest własnością chrześcijaństwa, bo dopiero w kościele katolickim stał się powszechną własnością jego wyznawców i przybrał formę oryginalną, własną wyróżniającą się od innych różańców, wśród innych religii świata.

Nosi on różne nazwy: Psałterz Maryjny, Saluciones (pozdrowienia), czy wreszcie rosarium - różaniec, to znaczy - wieniec z róż.

Różaniec, najpopularniejszą modlitwą wiernych Kościoła Katolickiego.

Nie jest to modlitwa urzędowa kościoła. Nie wchodzi do oficjalnej liturgii, jest natomiast modlitwą prywatną wiernych. A jednak bez przesady można uznać ją za najpopularniejszą modlitwę wiernych kościoła. Zna tę modlitwę każdy katolik, nawet dziecko. Jest własnością setek milionów rzesz katolików.

Co zadecydowało o tym ?

Przede wszystkim łatwość i prostota różańca.

Składa się on przecież z modlitw codziennych, najpowszechniej używanych. Modlitwy Pańskiej i Pozdrowienia Anielskiego. Można go odmawiać prawie w każdym czasie i prawie w każdym miejscu. Rozważanie tajemnic z życia Pana Jezusa i jego matki dodane w wiekach późniejszych (XVI w.) nadało różańcowi formę rozmyślania, kontemplacji Ewangelii, co pozwala nie tylko lepiej poznać życie Chrystusa, ale je także naśladować.

Spopularyzowali tę modlitwę Święci Pańscy, gdyż była ona ich ulubioną modlitwą i nie rozstawali się z nią nigdy.

Najbardziej do rozpowszechnienia tej modlitwy przyczynili się sami papieże. Zachęcając wiernych do odmawiania, ustanawiając nabożeństwa różańcowe, (w miesiącu październiku) i święto różańcowe . Pius V ustanowił Święto Matki Boskiej Różańcowej 7 października po zwycięskiej bitwie pod Lepanto w roku 1571.

Wreszcie do spopularyzowania tej modlitwy przyczyniły się bardzo objawienia N. M. Panny z różańcem w ręku, polecającej usilnie odmawianie tej modlitwy. Tak było w Lourdes 1858 r., w Fatimie 1917 r., w Pompejach koło Neapolu w r. 1875 i w wielu innych miejscach (np. Kanada, Filipiny, Meksyk).

Do spopularyzowanią tej wyjątkowo pięknej modlitwy przyczyniły się też bractwa różańcowe. Miały one ongiś w polsce wielkie znaczenie. W księgach bractw różańcowych można oglądać imiona królów polskich: Zygmunta Starego, Zygmunta II Augusta, Stefana Batorego, Władysława IV, Jana III Sobieskiego i Stanisława Leszczyńskiego. Są też wpisani znani wodzowie i hetmani polscy, jak np.: Stefan Czarniecki, Stanisław Żółkiewski, Karol Chodkiewicz, Tadeusz Kościuszko, czy Kazimierz Pułaski.

Nim powstał żywy różaniec, znany był tzw. wieczny różaniec został on założony w Bolonii w 1635 roku przez o. Tymoteusza Ricci. Obliczył on że rok ma 8760 godzin. Wierni na ochotnika zgłaszali się, wyznaczjąc sobie godzinę dnia czy też nocy raz w roku. Raz w roku odmówić różaniec to nie taka znowu wielka ofiara. Zgłosiło się bardzo wielu. W drodze losowania wybierano dzień i godzinę. Na przykład, papież Urban VIII wylosował dla siebie godzinę 11 w nocy 22 maja 1643 roku.

Żywy różaniec - dziś tak popularny - założyła sługa boża Paulina Maria Jaricot, w Lionie 1926 roku. Zatwierdził go papież Grzegorz XVI w 1832 roku. Licząc się z sytuacją współczesnego człowieka, że jest on wieczne zagoniony i zapracowany, wpadła założycielka na pomysł, aby zobowiązać członków do odmawiania jednej tylko dziesiątki różańca każdego dnia. Na to stać każdego, nawet najbardziej zajętego pracą chrześcijanina. Członkowie są tak zorganizowani, że razem tworzą grupy dotychczas po 15 osób, od roku 2002 po 20 osób tak, by był przez nich odmówiony cały różaniec - 4 części - 20 tajemnic. Obecnie do żywego różańca należą miliony osób w Polsce. Setki w naszej parafii. Istnieje około 66 róż żywego różańca w parafii siedleckiej. W czasie kolędy w każdej rodzinie zostawiłem książeczkę różańca z 20 tajemnicami, prosząc usilnie ojców i matki, mężów i żony, do wstępowania do żywego różańca.

Jan Paweł II w liście apostolskim skierowanym do biskupów, duchowieństwa i wiernych "rosarium virginis mariae" modli się ....

"O błogosławiony Różańcu Maryi, słodki łańcuchu, który łączysz nas z bogiem" więzi miłości, która nas jednoczysz z aniołami; wieżo ocalenia od napaści piekła; bezpieczny porcie w morskiej katastrofie! Nigdy cię nie porzucimy. Będziesz nam pociechą w godzinie konania. Tobie ostatni pocałunek gasnącego życia. A ostatnim akcentem naszych warg będzie twoje słodkie imię, Maryjo, o Królowo Różańca z Pompei, o matko nasza droga, o ucieczko grzeszników, o władczyni, pocieszycielko strapionych. Bądź wszędzie błogosławiona, dziś i zawsze, na ziemi i w niebie".

Kończę refleksję o różańcu słowami listu apostolskiego Jana Pawła II rosarium virginis mariae, "Proszę weźcie znów ufnie do rąk koronkę różańca, odkrywając na nowo w świetle pisma świętego jego przeogromną moc".

Nim włożą do naszych zimnych już rąk różaniec- dziś weźmijmy go sami i zacznijmy się znów na różańcu modlić.

Pamiętajmy - różaniec pochodzi z nieba i do nieba prowadzi.

Królowo różańca świętego, módl się za nami.

Opracował: Ks. Krzysztof Apiecionek